การเล่นน้ำแบบไม่ธรรมดา หรือเรียกอีกชื่อหนึ่งว่า “เปิด จุก เต้น สงกรานต์” เป็นกิจกรรมที่มีลักษณะเป็นธรรมชาติ และเป็นวิถีชีวิตของคนไทยที่มีมาตั้งแต่สมัยโบราณ ซึ่งเป็นการเล่นน้ำในช่วงเวลาสงกรานต์ ประกอบไปด้วยขบวนแห่การเลียนแบบการขนส่งของพระไตรปิฎก และลงสนามเพื่อโบนกระชากับผู้ที่อยู่รอบๆ โดยทั่วไปนั้น การเล่นน้ำแบบไม่ธรรมดาเล่นกันในพื้นที่ชาวบ้าน โดยอาจจะมีการเลือกตั้งประธานประดิษฐ์ หรือเรียกเป็น “นายมะพร้าว” เพื่อประดิษฐ์ท่าเต้นและการเล่นน้ำให้เป็นตราบตรีโดยเต็มใจ
วิถีการเล่นน้ำแบบไม่ธรรมดาในประเพณีสงกรานต์ของคนไทยนั้น เป็นสาเหตุที่ทำให้ได้รับความนิยมอย่างแพร่หลาย อีกทั้งธรรมชาติและการเล่นน้ำแบบไม่ธรรมดานั้นยังทำให้เหล่านักท่องเที่ยวทั้งในและต่างประเทศมาเข้าร่วมการฟังธรรมะ การเล่นน้ำที่แตกต่างจากวิถีการเล่นน้ำอื่นๆเช่น การเล่นน้ำในวัดจันทร์ แตกต่างกันอย่างชัดเจนโดยเฉพาะเลย
เริ่มจากมีการเตรียมความพร้อมก่อนการเล่นน้ำแบบไม่ธรรมดา เป็นการประดิษฐ์เสื้อผ้าแต่งตัวให้สวยงาม รวมถึงฝังแต่งไหว้พระแม่กับปั้มน้ำ จึงจะเริ่มเข้าสู่กระบวนการเล่นน้ำ ทางผู้จัดงานจะนำท่านายมะพร้าวไปขบวนแห่ ดังนั้นนายมะพร้าวจึงเป็นต้นแบบของการเรียกชื่อสำหรับผู้ประดิษฐ์ท่าเต้นและการเล่นน้ำคนหนึ่ง
กระบวนการแห่เริ่มต้นด้วยการเชิญพระเทพองค์ใหญ่และประดู่พระไตรปิฎกไปในพื้นที่เล่นน้ำ เมื่อถึงที่ก่อนที่จะเริ่มเล่นน้ำผู้จัดงานจะนำท่านายมะพร้าวขบวนแห่เข้าไปในวงเต้นร่วนไหวและจะต้องเต้นบนน้ำตามท่าที่ได้ถูกประดิษฐ์ขึ้นมา ซึ่งเทียบเท่ากับการบุกกระชากของแต่ละท่านั้นๆ โดยมุ่งหวังจะเป็นการยกระดับศักย์ในการเล่นน้ำแบบไม่ธรรมดาด้วย
ส่วนใหญ่แล้วการเล่นน้ำแบบไม่ธรรมดาจะถูกเล่นเป็นกลุ่ม ๆ กัน เช่น คนด้านในคนด้านนอก มักมีการแข่งขันจับน้ำ เป็นการทดสอบความแข็งแกร่งและตัวอนุญาตของผู้เล่น ในขณะเดียวกันจะมีนางสาววัยรุ่นที่เล่นน้ำเป็นกลุ่มเป็นเพื่อนๆ ซึ่งก็มีท่าเต้นพิเศษขึ้นมา เพื่อสรา้งสีสันให้กับการเล่นน้ำตามวัยและเพศที่เป็นคู่ควร
สำหรับคนที่ชื่นชอบการเล่นน้ำแบบไม่ธรรมดา สามารถเพิ่มเติมหน้าที่ได้อีก โดยอาจจะรับจ้างประดิษฐ์ท่าเต้นหรือเล่นน้ำให้อยู่เป็นไปตามความต้องการของรายการที่จัดขึ้นมาในฤดูกาลของสงกรานต์ จะเป็นเรื่องสนุกสนานอีกแบบที่จะช่วยทำให้จัดพิธีได้อย่างสวยงามและมีความหมาย
ในวันนี้ การเล่นน้ำแบบไม่ธรรมดาหรือเรียกในนาม “เปิด จุก เต้น สงกรานต์” ยังเป็นกิจกรรมที่ยังคงได้รับความนิยมและเป็นที่รู้จักอย่างแพร่หลายอีกเสียเช่นเดียวกับประเพณีแห่พระราชทานดอกไม้ หรือประเพณีแต่งตัวของล้านนาที่ยังคงมีความสำคัญและเป็นวัฒนธรรมของคนไทยอย่างต่อเนื่อง ด้วยความเป็นธรรมชาติและความสามารถในการสื่อสารของความร่วมมือเป็นสิ่งสำคัญที่สุดของการเล่นน้ำแบบไม่ธรรมดา และมีประโยชน์ต่อร่างกายและจิตใจของผู้เล่นอย่างมาก จึงนับได้ว่าเป็นกิจกรรมที่ยังคงเป็นที่นิยมมากทั้งในประเทศไทยและต่างประเทศ
